Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết Sudan đang trên bờ vực của một "cuộc nội chiến toàn diện" khi các cuộc đụng độ ác liệt giữa các tướng lĩnh đối địch tiếp tục không suy giảm hôm Chủ Nhật tại thủ đô Khartoum.
Guterres đã cảnh báo vào tối ngày thứ Bảy rằng cuộc chiến giữa quân đội Sudan và một lực lượng bán quân sự hùng mạnh có khả năng gây bất ổn cho toàn bộ khu vực, theo Farhan Haq, phó phát ngôn viên của TTK Liên Hợp Quốc.
Sudan rơi vào hỗn loạn sau nhiều tháng căng thẳng giữa chỉ huy quân sự, Tướng Abdel-Fattah Burhan và đối thủ của ông, Tướng Mohammed Hamdan Dagalo, chỉ huy Lực lượng Hỗ trợ Nhanh bán quân sự, bùng nổ giao tranh vào giữa tháng 4.
Bộ trưởng Y tế Haitham Mohammed Ibrahim tháng trước cho biết các cuộc đụng độ đã giết chết hơn 3.000 người và làm bị thương hơn 6.000 người khác. Tuy nhiên, số người chết có khả năng cao hơn nhiều, ông nói. Theo số liệu của Liên Hợp Quốc, hơn 2,9 triệu người đã rời bỏ nhà cửa đến các khu vực an toàn hơn bên trong Sudan hoặc vượt biên sang các nước láng giềng.
Cuộc giao tranh bắt đầu 18 tháng sau khi hai vị tướng lãnh đạo một cuộc đảo chính quân sự vào tháng 10 năm 2021 lật đổ chính phủ chuyển tiếp dân sự do phương Tây hậu thuẫn. Cuộc đảo chính và xung đột sau đó đã dập tắt hy vọng của người Sudan về một sự chuyển đổi hòa bình sang chế độ dân chủ sau khi một cuộc nổi dậy của người dân buộc quân đội phải loại bỏ nhà độc tài lâu năm Omar al-Bashir vào tháng 4 năm 2019.
Chiến tranh đã biến thủ đô Khartoum và các khu vực đô thị khác trên cả nước thành bãi chiến trường.
Cư dân ở Khartoum cho biết giao tranh ác liệt đang diễn ra vào sáng sớm Chủ Nhật ở phía nam thủ đô. Abdalla al-Fatih, một cư dân cho biết, các phe tham chiến đang sử dụng vũ khí hạng nặng trong các trận chiến ở khu phố Kalaka và máy bay của quân đội được nhìn thấy bay lượn trên khu vực này.
Trong tuyên bố của mình, Guterres cũng lên án cuộc không kích hôm thứ Bảy mà các cơ quan y tế cho biết đã giết chết ít nhất 22 người ở Omdurman, một thành phố nằm ngay bên kia sông Nile từ Khartoum. Vụ tấn công này là một trong những vụ việc nguy hiểm nhất trong cuộc xung đột cho đến nay.
RSF đổ lỗi cho quân đội về vụ tấn công ở Omdurman. Quân đội phủ nhận cáo buộc, nói trong một tuyên bố hôm Chủ Nhật rằng lực lượng không quân của họ đã không thực hiện bất kỳ cuộc không kích nào trong thành phố hôm thứ Bảy.
Tổng thư ký cũng lên án bạo lực quy mô lớn và thương vong ở khu vực phía tây Darfur, nơi đã trải qua một số cuộc giao tranh tồi tệ nhất trong cuộc xung đột đang diễn ra, Haq cho biết trong một tuyên bố.
Ông Guterres nói: “Có một sự coi thường hoàn toàn luật nhân đạo và nhân quyền, điều đó rất nguy hiểm và đáng lo ngại.”
Các quan chức Liên Hợp Quốc cho biết bạo lực trong khu vực gần đây đã mang một khía cạnh sắc tộc, với RSF và lực lượng dân quân Ả Rập được cho là nhắm vào các bộ lạc không phải người Ả Rập ở Darfur, một khu vực rộng lớn bao gồm năm tỉnh. Tháng trước, thống đốc Darfur, Mini Arko Minawi, cho biết khu vực này đang quay trở lại nạn diệt chủng trong quá khứ, đề cập đến cuộc xung đột nhấn chìm khu vực này vào đầu những năm 2000s.
Toàn bộ thị trấn và làng mạc ở tỉnh Tây Darfur đã bị RSF và lực lượng dân quân đồng minh của họ nhấn chìm, buộc hàng chục nghìn cư dân phải chạy sang nước láng giềng Chad. Các nhà hoạt động đã báo cáo rằng nhiều cư dân bị giết, phụ nữ và trẻ em gái bị hãm hiếp, tài sản bị cướp phá và thiêu rụi.
Đã có các cuộc đụng độ giữa quân đội và RSF ở những nơi khác ở Sudan vào Chủ Nhật, bao gồm tỉnh Bắc Kordofan, Nam Kordofan và Blue Nile.
Trong khi đó, Ai Cập cho biết họ sẽ tổ chức một cuộc họp vào thứ Năm cho các nước láng giềng của Sudan. Ahmed Fahmy, phát ngôn viên của phủ tổng thống Ai Cập, cho biết cuộc họp nhằm mục đích thiết lập "các cơ chế hiệu quả" để giúp tìm ra giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột trong sự phối hợp với các nỗ lực quốc tế và khu vực khác.
Fahmy không cung cấp thêm thông tin chi tiết về cuộc tụ họp.
Những nỗ lực này diễn ra khi các cuộc đàm phán giữa các phe tham chiến ở thành phố ven biển Jeddah của Saudi Arabia liên tục thất bại trong việc ngăn chặn giao tranh. Các cuộc đàm phán ở Jeddah được làm trung gian bởi Saudi và Hoa Kỳ.
© 2023 The Associated Press
Bản tiếng Việt của The Canada Life
