Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng các biện pháp bảo tồn và quản lý nghề cá được cải thiện đang xoay chuyển tình thế đối với sự suy giảm quần thể cá mập và cá đuối ở tây bắc Đại Tây Dương.

Nghiên cứu được công bố vào tuần trước trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Science đã kết luận rằng kết quả cho thấy việc quản lý được thực thi tốt cùng với các giới hạn đánh bắt dựa trên cơ sở khoa học có thể giúp đời sống thủy sinh phục hồi như thế nào.

Tác giả chính Nathan Pacoureau từ Đại học Simon Fraser ở British Columbia cho biết sự suy giảm đã chựng lại ở ba loài và sáu loài đang xây dựng lại số lượng, bao gồm cá mập trắng, cá mập đầu búa và cá mập hổ. Nghiên cứu tập trung vào 26 loài bị đe dọa, có phạm vi trải dài từ Newfoundland và Labrador đến tận phía nam Uruguay. Có khoảng 1.200 loài cá mập và cá đuối trên toàn thế giới.

Ông nói: “Chúng tôi cố gắng xem xét một vài điểm sáng mà chúng tôi có và làm nổi bật cách thức bảo tồn và quản lý thực sự hoạt động khi được triển khai.”

Ông cho rằng sự gia tăng quần thể này là do việc thực hiện kế hoạch quản lý nghề cá năm 1993 của Hoa Kỳ đối với cá mập Đại Tây Dương, được phát triển để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với thịt và vây cá mập. Ông cho biết những quy định đó bao gồm các yêu cầu báo cáo đánh bắt, hạn ngạch và cấm đánh bắt đối với một số loài.

Trước những năm 1990s, nghiên cứu cho biết, những người đánh cá thương mại và giải trí được khuyến khích đánh bắt cá mập, dẫn đến sự cạn kiệt nghiêm trọng của một số loài cá mập lớn ven biển.

Quần thể cá mập và cá đuối đã giảm mạnh tới 71% trên toàn cầu trong 50 năm qua với gần một phần ba số loài bị đe dọa tuyệt chủng.

Tuy nhiên, Pacoureau cho biết, việc thực thi mạnh mẽ hơn về giấy phép tàu cá cùng với hạn ngạch về số lượng loài có thể được khai thác đã giúp số lượng tăng trở lại.

Đồng tác giả John Carlson cho biết quy định về giới hạn đánh bắt, cấm khai thác một số loài nhất định và việc thực thi các quy tắc sẽ giúp phục hồi quần thể.

Kế hoạch năm 1993, đã được cập nhật trong nhiều năm, là minh chứng cho sự hợp tác giữa ngành công nghiệp, cơ quan thực thi và các nhà khoa học, Carlson, nhà sinh vật học về cá tại Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ cho biết.

"Đó là một sự kết hợp," ông nói. "Ngành công nghiệp đã làm việc với chúng tôi... chúng tôi có khoa học tốt hơn và dữ liệu tốt hơn, điều này cho phép chúng tôi đưa ra những đánh giá chính xác hơn."

Ông lưu ý rằng các loài cá mập khác nhau có lịch sử sống và thời gian sinh sản khác nhau, khiến việc quản lý quần thể trở nên khó khăn.

"Một số đạt đến tuổi trưởng thành về sinh sản sau hai năm. Một số đạt đến tuổi trưởng thành về sin sản khi 20 tuổi. Vì vậy, rõ ràng bạn sẽ muốn quản lý những điều đó khác đi một chút dựa trên những gì khoa học đang cho chúng ta biết."

Carlson cho biết, chẳng hạn, cá mập sẫm màu chỉ trưởng thành về mặt sinh  sản ở tuổi 20 và sinh sản hai hoặc ba năm một lần. Vì vậy, cá mập sẫm màu đã chứng kiến sự ổn định về số lượng nhưng vẫn chưa phục hồi, ông nói thêm.

Nghiên cứu cho biết, mặc dù quần thể cá mập đã tăng lên dọc theo Tây Bắc Đại Tây Dương, nhưng chúng vẫn phải đối mặt với nguy cơ bị đánh bắt quá mức ở các vùng biển toàn cầu.

“Chúng ta đang ở trong một thập kỷ quan trọng khi tương lai của nghề cá và các đại dương trên thế giới sẽ được quyết định không chỉ bởi việc mở rộng các khu bảo tồn mà còn bởi khả năng của chúng ta trong việc đánh giá và quản lý nghề cá một cách bền vững ở phần còn lại của đại dương,” báo cáo cho biết.

Carlson cho biết sự tham gia và hợp tác quốc tế là cách tốt nhất để giúp đỡ cá mập và cá đuối.

"Có những loài mà chúng ta chia sẻ xuyên biên giới. Cá mập không biết biên giới, chúng bơi qua đó."

Pacoureau cho biết một số quốc gia có các cam kết đối với đa dạng sinh học và các thỏa thuận về nghề cá và sản lượng khai thác.

“Vấn đề là họ ký các hiệp ước này, nhưng họ không thực sự thực hiện nó,” ông nói. "Điều đầu tiên là các quốc gia nên tuân thủ các cam kết của mình và thực sự làm những gì họ nói."

© 2023 The Canadian Press

© Bản tiếng Việt của The Canada Life