Trong khi thị trường chứng khoán Mỹ từng giao dịch gần mức kỷ lục bất chấp các chính sách thương mại của Tổng thống Donald Trump, lạm phát dai dẳng và nền kinh tế đột ngột suy yếu, nhiều chiến lược gia đã suy đoán về sự can thiệp của một “bàn tay vô hình” – chính là Trump.

Lý thuyết này cho rằng tổng thống Mỹ luôn xem thị trường chứng khoán như một bảng điểm đánh giá thành tích, và bất kỳ chính sách nào gây bất ổn cho Phố Wall sẽ khiến ông nhanh chóng từ bỏ kế hoạch đó. Các công ty tài chính Phố Wall đã cố gắng dự đoán mức độ sụt giảm của S&P 500 mà Trump có thể chịu đựng trước khi rút lui. Mức chỉ số đó được gọi là “Trump put” – một thuật ngữ lấy từ quyền chọn bán (put option).

Nhưng với việc thị trường chứng khoán sụt giảm mạnh, xóa sạch toàn bộ đà tăng sau bầu cử, các chuyên gia Phố Wall đang bắt đầu nghi ngờ liệu có thực sự tồn tại một “Trump put” hay không.

Không có ‘Trump Put’ trong ngắn hạn

“Ở thời điểm hiện tại, không có ‘Trump put’,” Alexander Altmann, trưởng bộ phận chiến lược cổ phiếu toàn cầu tại Barclays Plc, cho biết. “Trump từng nói rằng có thể sẽ có chút đau đớn do thuế quan – nếu đọc kỹ, điều đó có nghĩa là người dân và nền kinh tế sẽ chịu tổn thương.”

Chỉ số S&P 500 giảm gần 2% vào thứ Hai – mức giảm trong ngày lớn nhất trong năm – và tiếp tục mất thêm 1,6% vào thứ Ba sau khi Trump áp thuế lên Canada, Mexico và Trung Quốc. Hiện chỉ số này đang giao dịch quanh mức 5.750 điểm, thấp hơn mức 5.782,76 điểm vào Ngày Bầu cử (5/11). Trong khi đó, chỉ số Bloomberg theo dõi bảy cổ phiếu công nghệ hàng đầu (Magnificent Seven) – động lực chính của đà tăng S&P 500 trong hai năm qua – đã giảm gần 17% so với mức đỉnh ngày 17/12.

Trước đó, các chiến lược gia của Bank of America tin rằng ngưỡng đầu tiên của “Trump put” là mức đóng cửa của S&P 500 vào Ngày Bầu cử, “dưới mức đó, các nhà đầu tư đang giữ vị thế rủi ro sẽ rất cần sự hỗ trợ từ Nhà Trắng.” Nhưng hiện tại, mức đó đã bị phá vỡ, và thực tế là tổng thống Trump ít tập trung vào thị trường hơn nhiều trong nhiệm kỳ hai so với nhiệm kỳ đầu tiên.

Ít chú ý đến thị trường

Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã tweet 156 lần đề cập trực tiếp đến thị trường chứng khoán, trong đó có 60 lần chỉ trong năm đầu tiên, theo Altmann. Lần này, trong số 126 bài đăng trên mạng xã hội Truth Social từ tháng 11 đến nay, ông chỉ nhắc đến thị trường chứng khoán đúng một lần.

“Tôi tin rằng bất kỳ hình thức ‘Trump put’ nào trong thị trường chứng khoán vẫn còn xa mới có thể được kích hoạt,” Charlie McElligott, chiến lược gia tại Nomura, viết trong một báo cáo hôm thứ Ba. “Các nhà đầu tư đang tích cực phòng hộ và đẩy mạnh vị thế bán khống, và gần như không có gì mà Trump có thể nói ngay lúc này để giải quyết vấn đề, trừ khi ông ấy hoàn toàn từ bỏ chính sách hiện tại.”

Tuy nhiên, Trump dường như không hề lo lắng về sự suy giảm của thị trường. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent vẫn tự tin vào kế hoạch áp thuế của tổng thống, bất chấp phản ứng tiêu cực từ nhà đầu tư.

“Với thuế quan đánh vào Trung Quốc, tôi tin rằng các nhà sản xuất Trung Quốc sẽ tự chịu mức thuế – giá cả sẽ không tăng lên,” Bessent nói. “Còn với Canada và Mexico, chúng ta đang ở giữa một giai đoạn chuyển đổi, và việc Honda chuyển nhà máy đến Indiana là một khởi đầu tuyệt vời.”

Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng điều này không đúng với những gì đã xảy ra trong nhiệm kỳ đầu của Trump. Một nghiên cứu năm 2019 của Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER) cho thấy, toàn bộ gánh nặng của thuế quan trước đây đều do người tiêu dùng Mỹ gánh chịu, làm giảm thu nhập thực tế của Mỹ khoảng 1,4 tỷ USD mỗi tháng vào cuối năm 2018.

Trump sẽ phản ứng khi nào?

Một số chuyên gia Phố Wall tin rằng chỉ khi thị trường giảm sâu hơn nữa, Trump mới có thể thay đổi lập trường.

Dave Lutz của JonesTrading cho rằng “Trump put” có thể nằm ở mức 5.500 điểm, giảm từ 6.045 điểm vào ngày nhậm chức.

“Khi đó, truyền thông sẽ bắt đầu đưa tin về việc thị trường chứng khoán rơi vào tình trạng điều chỉnh – tức giảm 10% so với đỉnh,” ông nói. “Những tiêu đề đó có thể thu hút sự chú ý của tổng thống.”

Tom Essaye của Sevens Report cũng đồng tình, cho rằng lịch sử trong cuộc chiến thương mại lần đầu (Trade War 1.0) cho thấy Trump chỉ phản ứng khi S&P 500 giảm khoảng 10%.

Hiện tại, Trump đã áp thuế 25% lên tất cả hàng nhập khẩu từ Mexico và hầu hết hàng hóa từ Canada, ngoại trừ năng lượng bị đánh thuế 10%. Ông cũng tăng gấp đôi thuế quan đối với Trung Quốc lên 20%, đồng thời chuẩn bị áp thuế 25% đối với thép và nhôm từ tuần tới. Ngoài ra, tổng thống đang lên kế hoạch áp thuế đối ứng lên các quốc gia khác, bao gồm cả gỗ, dược phẩm, chip bán dẫn, đồng và ô tô, có hiệu lực từ ngày 2/4.

Tóm lại là, với nền kinh tế Mỹ vẫn đang vững vàng và định giá cổ phiếu ở mức cao, nhà đầu tư không nên kỳ vọng Trump sẽ cứu thị trường nếu cổ phiếu tiếp tục giảm – ít nhất là ở thời điểm hiện tại.

“Dù Trump hay bất kỳ tổng thống nào có coi thị trường chứng khoán là bảng điểm thành tích hay không, điều đó không thay đổi thực tế rằng thị trường bị chi phối nhiều hơn bởi các yếu tố vĩ mô thay vì một cá nhân,” Kevin Gordon, chiến lược gia đầu tư cấp cao tại Charles Schwab & Co., nhận định. “Trước đây, nhiều người tin rằng thuế quan đối với hàng hóa Canada và Mexico sẽ không được thực thi. Nhưng giờ đây, khi điều đó đã xảy ra, thị trường phải đối mặt với thực tế rằng sự bất ổn sẽ thống trị trong thời gian tới.”

©2025 Bloomberg L.P.

Bản tiếng Việt của The Canada Life