Lãnh đạo đảng Bảo thủ Pierre Poilievre đang đổ lỗi cho Thủ tướng Justin Trudeau về sự cố đóng băng ngoại giao với Ấn Độ, đồng thời nói rằng Ottawa cần có “mối quan hệ chuyên nghiệp” với chính phủ của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Trong khi đó, chính phủ của ông Modi nói rằng họ không hài lòng với Đảng Tự do liên bang chứ không phải toàn thể Canada.
Trudeau tuyên bố tại Hạ viện vào tháng trước rằng các cơ quan tình báo Canada đang điều tra thông tin “đáng tin cậy” về “mối liên hệ tiềm tàng” giữa chính phủ Ấn Độ và vụ sát hại nhà lãnh đạo người Sikh Hardeep Singh Nijjar ở British Columbia.
“Thật tốt khi có những bất đồng và quy trách nhiệm cho nhau, nhưng chúng ta phải có mối quan hệ chuyên nghiệp với chính phủ Ấn Độ,” Poilievre nói với Đài phát thanh Namaste Toronto trong một video đăng trực tuyến vào chiều thứ Bảy.
Poilievre cũng đổ lỗi cho Trudeau về "hành vi gây hấn với các nhà ngoại giao Ấn Độ tại các sự kiện công cộng."
Đầu năm nay, trước tiết lộ của Trudeau về vụ Nijjar, Ấn Độ đã chỉ trích về các cuộc biểu tình ồn ào của các nhóm ly khai theo đạo Sikh bên ngoài các cơ quan đại diện ngoại giao ở Canada và các áp phích treo thưởng tiền mặt cho địa chỉ nhà của các nhà ngoại giao Ấn Độ.
New Delhi chính thức kêu gọi Canada thực hiện tốt hơn nghĩa vụ bảo vệ các nhà ngoại giao nước ngoài và vào cuối tháng 8, Cao ủy Ấn Độ tại Canada, Sanjay Kumar Verma, cho biết nước của ông “rất hài lòng” rằng chính phủ Tự do đã phản ứng phù hợp và các nhà ngoại giao của Ấn Độ đã được bảo đảm an ninh.
Poilievre tuyên bố trong cuộc phỏng vấn rằng thủ tướng Trudeau đang khiến người Canada chống lại nhau, với lý do phá hoại các nơi thờ cúng của đạo Hindu.
Poilievre nói với Đài phát thanh Namaste Toronto: “Tôi mạnh mẽ lên án tất cả các mối đe dọa tấn công các quan chức của đạo Hindu, những mối đe dọa chống lại các nhà lãnh đạo đạo Hindu.”
"Cần phải buộc tội hình sự đối với bất kỳ ai tấn công tài sản hoặc người dân tại các đền thời Hindu, giống như bất kỳ nơi nào khác."
Poilievre không nêu ví dụ cụ thể, nhưng cách đây một tháng, ông đã đề cập trên X, trước đây gọi là Twitter, “những bình luận căm thù nhắm vào người theo đạo Hindu ở Canada” mà ông cho rằng cần phải được nêu ra.
Trong cuộc phỏng vấn, Poilievre không đề cập đến vụ Nijjar, người phỏng vấn cũng không hỏi về nó. Poilievre trước đó đã nói rằng những kẻ chịu trách nhiệm về vụ giết người phải bị truy tố và kêu gọi Trudeau cung cấp thêm thông tin về vụ án.
Poilievre nói trong cuộc phỏng vấn: “Justin Trudeau bị coi là trò cười ở Ấn Độ, nền dân chủ lớn nhất thế giới.”
Văn phòng của ông từ chối bình luận về cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai.
Poilievre không đề cập trực tiếp đến người Sikh ở Canada, cũng như không đề cập đến một nhóm nhỏ những cộng đồng ủng hộ việc thành lập một nhà nước riêng ở Ấn Độ mà họ gọi là Khalistan.
Nhưng Tổ chức Sikh Thế giới ở Canada cho rằng Poilievre đang gián tiếp chỉ tay vào người Sikh.
Luật sư Balpreet Singh của nhóm này nói: “Chúng ta đang nói về sự vi phạm chủ quyền của Canada và vụ ám sát công dân Canada trên đất Canada (được cho là) bởi Ấn Độ.”
“Tôi rất thất vọng khi thấy lãnh đạo phe đối lập đứng về phía một chính phủ nước ngoài thù địch chống lại tình báo Canada, tình báo Five Eyes và xóa bỏ ký ức về một công dân Canada đã chết.”
Singh cho biết nhóm của ông lên án những lời kêu gọi bạo lực chống lại người theo đạo Hindu, nhưng ông cho biết Poilievre đang đứng về phía New Delhi để chống lại các lợi ích của Canada.
Ông nói: “Chúng ta không nên chơi trò chính trị với vấn đề nghiêm trọng này.”
“Tình huống này không phải là kết quả của hành động của Thủ tướng Trudeau hay các cá nhân trong cộng đồng người Sikh đã lên tiếng chống lại các nhà ngoại giao Ấn Độ.”
Cũng trong cuối tuần vừa qua, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar cho biết nước của ông có thể chấm dứt việc đóng băng thị thực Canada nếu Canada đảm bảo tốt hơn sự an toàn của các nhà ngoại giao Ấn Độ.
“Chúng tôi đã ngừng cấp thị thực ở Canada vì các nhà ngoại giao của chúng tôi đến làm việc để cấp thị thực không còn an toàn nữa,” Jaishankar tuyên bố hôm Chủ Nhật, mặc dù đặc phái viên của ông tại Ottawa lại nói ngược lại.
"Các nhà ngoại giao của chúng tôi không an toàn. Nếu chúng tôi thấy có tiến triển ở đó, tôi rất muốn nối lại việc cấp thị thực. Tôi hy vọng rằng điều đó sẽ sớm xảy ra."
Jaishankar cũng tuyên bố rằng quyết định của New Delhi nhằm giảm sự hiện diện ngoại giao của Canada ở Ấn Độ - dẫn đến việc phần lớn nhân viên ngoại giao bị di dời khỏi nước này - là kết quả của sự can thiệp không xác định của Canada vào Ấn Độ.
Ông nói: “Chúng tôi viện dẫn sự bình đẳng vì chúng tôi lo ngại về sự can thiệp liên tục vào công việc của chúng tôi bởi nhân viên Canada.”
"Chúng tôi chưa công khai nhiều về điều đó. Cảm giác của tôi là sau một thời gian, nhiều thứ sẽ được tung ra và mọi người sẽ hiểu tại sao chúng tôi lại cảm thấy khó chịu với nhiều người trong số họ."
Đặc phái viên Ấn Độ tại Canada hôm 31/8 cho biết “chúng tôi cảm thấy rất hài lòng” với phản hồi của Ottawa trước yêu cầu được bảo vệ tốt hơn. Verma nói: “Những lo ngại của chúng tôi đã được đưa ra. Họ đã hiểu rõ điều đó.”
Ngoại trưởng Melanie Joly hôm 14/9 tiết lộ rằng các nhà ngoại giao Ấn Độ ở Canada “được đảm bảo an ninh 24/7,” đây là dịch vụ mà Ottawa cung cấp cho rất ít cơ quan ngoại giao.
Jaishankar cũng cho biết hôm Chủ Nhật rằng ông không đồng tình với Đảng Tự do liên bang. Ông nói: “Vấn đề mà chúng tôi gặp phải là liên quan đến một phân khúc chính trị nhất định của Canada và các chính sách bắt nguồn từ đó.”
Giáo sư Vina Nadjibulla của Đại học British Columbia cho biết đây là lần đầu tiên Ấn Độ chỉ ra rõ ràng các vấn đề của họ với Canada liên quan đến đường lối chính trị.
Bà nói: “Thật là ngạc nhiên khi một (bộ trưởng ngoại giao) như Jaishankar lại nói điều đó về cơ bản chỉ vào chính phủ Đảng Tự do và chính thủ tướng.”
Nadjibulla cho biết bà đã nhìn thấy những tấm áp phích “gây rắc rối” xung quanh Surrey, B.C., kêu gọi bạo lực đối với các quan chức chính phủ Ấn Độ.
Bà nói: “Thách thức mà các quốc gia có cộng đồng người Sikh hải ngoại lớn gặp phải là rõ ràng phải bảo vệ quyền tự do ngôn luận và tự do hội họp, nhưng cũng thừa nhận rằng Ấn Độ có mối quan ngại sâu sắc khi đề cập đến vấn đề này.”
"Chúng ta phải thu hút sự tham gia của cả hai bên."
© 2023 The Canadian Press
BẢN TIẾNG VIỆT CỦA THE CANADA LIFE