Các công ty Canada đang vẽ ra một bức tranh ảm đạm về người tiêu dùng đang giảm chi tiêu, khi các khoản thanh toán nợ gia tăng và lạm phát buộc các hộ gia đình phải thay đổi hành vi.

Từ các nhà bán lẻ lớn đến các nhà tiếp thị đồ chơi cho đến các nhà sản xuất áo khoác, kết quả thu nhập doanh nghiệp gần đây và nhận xét của các giám đốc điều hành đều nhấn mạnh rằng nền kinh tế đang thay đổi nhanh chóng như thế nào sau hai năm tăng trưởng mạnh mẽ.

Người Canada có mức nợ hộ gia đình cao nhất trong số các quốc gia G7 và họ cảm nhận được mức lãi suất cao hơn sớm hơn so với người tiêu dùng Mỹ vì thời hạn thế chấp của họ có xu hướng ngắn hơn. Theo dữ liệu của ngân hàng trung ương, hơn một phần ba số người vay thế chấp đã thấy khoản thanh toán của họ tăng lên kể từ tháng 2 năm 2022.

Điểm yếu của người tiêu dùng đã bộc lộ rõ ràng trong quý 3 của Canadian Tire Corp. khi khách hàng của họ hạn chế chi tiêu cho các mặt hàng không thiết yếu, đẩy doanh số bán hàng tương đương giảm 1,6% so với cùng kỳ năm trước. Công ty cho biết xu hướng giảm đặc biệt đáng chú ý ở Ontario và British Columbia, hai tỉnh có thị trường nhà ở đắt đỏ nhất.

Giám đốc điều hành Greg Hicks gọi đó là một môi trường “không ngừng bất ổn,” bất chấp niềm tin của các nhà kinh tế rằng chu kỳ  tăng lãi suất có thể sẽ được thực hiện xong.

Hicks nói với các nhà phân tích: “Tương lai ngày càng u ám, do việc tạm dừng của Ngân hàng Trung ương Canada được thể hiện bằng giọng điệu diều hâu xung quanh nguy cơ lạm phát tiếp tục và khả năng sẽ có thêm nhiều đợt điều chỉnh lãi suất chính sách trong tương lai.”

Spin Master Corp., một nhà sản xuất đồ chơi có trụ sở tại Toronto chuyên bán các thương hiệu như Paw Patrol và Bakugan, báo cáo tổng doanh số bán sản phẩm đồ chơi ở Canada trong 9 tháng đầu năm giảm 29%, so với mức giảm 20% tại Mỹ.

Giám đốc điều hành Max Rangel cho biết đơn đặt hàng đồ chơi đã chậm lại, “đặc biệt là từ giữa tháng 10. Chúng tôi dự kiến xu hướng này sẽ tiếp tục trong thời gian còn lại của năm 2023.”

Canada Goose Holdings Inc., nhà sản xuất áo khoác parka và quần áo cao cấp khác, cũng báo cáo doanh số bán hàng ở Canada và Mỹ giảm nhẹ trong quý gần đây nhất. Đây là cổ phiếu có thành quả tệ nhất trong chỉ số  tiêu dùng tùy ý S&P/TSX Composite Consumer Discretionary trong ba tháng qua.

Một thách thức đối với các nhà hoạch định chính sách ở Bắc Mỹ là người dân đang phải đối mặt với tình trạng lạm phát gia tăng trong tương lai, làm xói mòn niềm tin. Theo một báo cáo mới của Đại học Michigan, kỳ vọng lạm phát dài hạn của người tiêu dùng Mỹ đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2011. Ở Canada, mặc dù kỳ vọng lạm phát đã giảm bớt nhưng chúng vẫn cao hơn nhiều so với dự báo lạm phát của Ngân hàng Trung ương Canada, dự đoán lạm phát quay trở lại khoảng 2% vào cuối năm 2025.

Điều đó cũng hàm ý rằng lãi suất có thể duy trì ở mức cao lâu hơn - đồng nghĩa với việc hàng triệu người Canada phải gánh chịu nỗi đau tài chính trong tương lai với các khoản thế chấp mà lãi suất vẫn chưa được điều chỉnh.

Các công ty vận tải là một trong những công ty đầu tiên cảm nhận được sự thay đổi trong tâm lý người tiêu dùng. Cargojet Inc., một hãng vận tải hàng hóa hàng không bùng nổ trong thời kỳ đại dịch với sự gia tăng mua sắm trực tuyến, đã chứng kiến doanh thu giảm 8% so với cùng kỳ năm trước trong quý 3.

Giám đốc điều hành Ajay Virmani lặp lại quan điểm của Canadian Tire về mô hình tiêu dùng. Ông nói: “Chúng tôi đang quan sát thấy sự phân chia trong chi tiêu hộ gia đình. Khối lượng dành cho các mặt hàng tùy ý đang giảm nhưng khối lượng dành cho hàng gia dụng thiết yếu vẫn duy trì tốt.”

Các nhà đầu tư vào các công ty tiêu dùng của Mỹ cũng đang bước vào một giai đoạn quan trọng, với những tên tuổi hàng đầu như Walmart Inc., Target Corp., Home Depot Inc. và Macy's Inc. đều dự kiến sẽ công bố báo cáo thu nhập trong tuần này.

© 2023 Bloomberg News

BẢN TIẾNG VIỆT CỦA THE CANADA LIFE