Để giảm tỷ lệ tội phạm gia tăng, Canada cần đầu tư nhiều hơn vào các dịch vụ xã hội

Martin Andresen, Giáo sư Tội phạm học, Đại học Simon Fraser

Mỗi mùa hè, Cơ quan Thống kê Canada công bố dữ liệu về tỷ lệ tội phạm và mức độ nghiêm trọng của tội phạm cho năm trước. Năm nay, Chỉ số Mức độ Phạm tội (CSI) của Canada tăng 4,3%, CSI bạo lực tăng 4,6% và CSI phi bạo lực tăng 4,1%. Hơn nữa, không tính đến sự sụt giảm trong đại dịch COVID-19, các chỉ số này đã tăng lên kể từ năm 2014.

Một cuộc thăm dò vào tháng 4 năm 2023 cho thấy 65% người Canada cảm thấy tội phạm trở nên tồi tệ hơn so với trước đại dịch. Lãnh đạo Đảng Bảo thủ Pierre Poilievre đã chỉ trích chính phủ Tự do về số liệu tội phạm gia tăng trong những tháng gần đây.

Bộ trưởng tư pháp mới của Canada, Arif Virani, nói rằng theo kinh nghiệm của ông thì không có khả năng người Canada kém an toàn hơn, nhưng chính phủ sẽ hành động để giải quyết cảm giác bất an ngày càng tăng.

Nhưng CSI là gì và những thay đổi trong thống kê tội phạm có ý nghĩa gì đối với người Canada?

Chỉ số Mức độ Phạm tội là gì?

CSI được giới thiệu vào năm 2009 và đại diện cho sự thay đổi lớn đầu tiên trong việc đo lường tội phạm ở Canada kể từ những năm 1960s. Mục đích của nó là để xác định những thay đổi về mức độ nghiêm trọng của tội phạm được báo cáo cho cảnh sát.

CSI được tính giống như tỷ lệ tội phạm, nhưng các tội phạm khác nhau được cho trọng số hoặc mức độ quan trọng, dựa trên mức độ nghiêm trọng của chúng. Nếu không có loại hệ thống này, một cộng đồng có 10 vụ tấn công cấp độ thấp sẽ có tỷ lệ tội phạm bạo lực ngang bằng với một cộng đồng khác có 10 vụ giết người vì mỗi vụ việc sẽ có trọng số như nhau.

CSI tính đến điều này bằng cách sử dụng các trọng số khác nhau cho các loại tội phạm khác nhau: khoảng 80 đối với tội tấn công cấp độ 1, 7.000 đối với tội giết người và một đối với tội đánh bạc. Các trọng số này dựa trên các quyết định tuyên án trong hệ thống tòa án.

Hiểu dữ liệu

Thoạt nhìn, CSI rất tuyệt vì nó cho phép chúng ta xác định khu vực nào xảy ra nhiều bạo lực hơn. Tuy nhiên, có ít nhất ba vấn đề khi xem xét ý nghĩa của những thay đổi trong CSI đối với hầu hết người dân Canada.

Đầu tiên, CSI phải được xem xét trong khoảng thời gian dài hơn so với biến động hàng năm. Bây giờ chúng ta có CSI cho 1998-2022, 25 năm dữ liệu. Vâng, CSI đã tăng lên kể từ năm 2014, nhưng nó vẫn thấp hơn nhiều so với 25 năm trước.

Tội phạm đã giảm trên khắp thế giới, kể cả Canada, kể từ khoảng năm 1990. Có thể năm 2014, đối với Canada, là điểm thấp nhất của tội phạm. Do đó, những thay đổi tương đối nhỏ trong các vụ việc sẽ có phần trăm thay đổi lớn.

Thứ hai, vì CSI được tính theo cách tương tự như tỷ lệ tội phạm, nên những nơi có dân số thấp hơn sẽ bị CSI “trừng phạt.” Ví dụ, trong một thành phố có một triệu dân, một vụ giết người sẽ dẫn đến tỷ lệ giết người là 0,1 trên 100.000 người. Tuy nhiên, trong một thành phố 15.000 dân, một vụ giết người sẽ dẫn đến tỷ lệ 6,67 trên 100.000 người.

Bây giờ nếu bạn thêm vào các trọng số được sử dụng trong CSI, sự chênh lệch này sẽ tăng lên. Rõ ràng, toán học không sai - chỉ là số liệu thống kê có những hạn chế của nó. CSI phù hợp với Canada, các tỉnh và các trung tâm đô thị lớn hơn. Tuy nhiên, đối với phần còn lại của đất nước, CSI nên được giải thích một cách thận trọng.

Thứ ba, tội phạm thường tập trung ở những khu vực cụ thể. Trên khắp thế giới, kể cả Canada, một nửa số tội phạm được báo cáo với cảnh sát xảy ra ở khoảng 5% thành phố. Nói chung, những nơi này là những khu vực có nhiều vấn đề về nghèo đói, sức khỏe tâm thần và nghiện ngập cũng như các thách thức xã hội khác.

Nói tóm lại, những người đã phải chịu đựng nhiều nhất, đặc biệt là sau đại dịch, đang trở thành nạn nhân nhiều hơn với sự gia tăng tội phạm ở Canada; điều này đã được thể hiện ở Vancouver và Saskatoon.

Giảm tội phạm

Điều rút ra ở đây là gì? Chúng ta cần cẩn thận về cách diễn giải CSI. Tội phạm đã gia tăng trong tám năm qua: giết người, tấn công tình dục, tấn công (đặc biệt là bằng vũ khí) và trộm cắp phương tiện đều gia tăng hơn mức trung bình. Vì vậy, bất chấp sự cảnh báo của tôi, tội phạm đã gia tăng gần đây, đặc biệt là tội phạm bạo lực.

Chủ đề chung đáng chú ý trong tất cả các phương tiện truyền thông đưa tin về các cuộc tấn công bạo lực này là sự hiện diện của các vấn đề sức khỏe tâm thần, nghiện ngập, vô gia cư và nghèo đói. Và vì sao lại như vậy? Trong 40 năm qua, các chính phủ bảo thủ đã cắt giảm tài trợ cho các chương trình xã hội và dịch vụ xã hội.

Kết quả của những thay đổi này là phúc lợi xã hội giảm và các tệ nạn xã hội gia tăng. Nơi chúng ta có ngày hôm nay là kết quả của một quá trình 40 năm mà chúng ta không thể mong đợi đảo ngược trong thời gian ngắn. Chúng ta cần tái đầu tư vào các chương trình và dịch vụ xã hội, và nên biết rằng sẽ cần thời gian để thấy được tác động.

Đưa tài trợ của chính phủ trở lại các dịch vụ xã hội là một thành phần lớn của phong trào Defund the Police. Thay vì tiếp tục chi tiêu cho các mô hình phản ứng chẳng hạn như cảnh sát hầu như không làm được gì ngoài việc hình sự hóa tình trạng nghèo đói và bất lợi, chúng ta cần tái đầu tư vào các chiến lược phòng ngừa thực sự hiệu quả.

Để ngăn chặn tội phạm, các chính phủ cần đầu tư nhiều hơn vào các chương trình phúc lợi xã hội hiện có và thiết lập lại các dịch vụ xã hội như thu nhập cơ bản.

Khoản chi tiêu này cho các dịch vụ phúc lợi xã hội và thu nhập cơ bản cũng nên được nhìn nhận một cách tích cực trên toàn bộ phạm vi chính trị. Việc cung cấp các dịch vụ xã hội và thu nhập cơ bản sẽ vừa hỗ trợ các nhóm dân số dễ bị tổn thương vừa có hiệu quả về mặt chi phí.

Nếu chúng ta lo ngại về tội phạm và mức độ nghiêm trọng của nó, chúng ta nên hỗ trợ tái đầu tư công quỹ vào các chiến lược phòng ngừa như nhà ở, chăm sóc sức khỏe tâm thần, thu nhập cơ bản và các dịch vụ cai nghiện.

Bài viết này được đăng lại từ The Conversation, một trang tin tức phi lợi nhuận độc lập chuyên chia sẻ ý kiến từ các chuyên gia học thuật. The Conversation có nhiều bản tin miễn phí hấp dẫn.

Nó được viết bởi: Martin Andresen, Đại học Simon Fraser.

Martin Andresen không làm việc cho, tư vấn, sở hữu cổ phần hoặc nhận tài trợ từ bất kỳ công ty hoặc tổ chức nào sẽ được hưởng lợi từ bài viết này.

Bản tiếng Việt của The Canada Life