Quyết định của Cơ quan Cải huấn Canada chuyển kẻ hiếp dâm và giết người hàng loạt Paul Bernardo đến một nhà tù an ninh trung bình đã gây ra sự phẫn nộ trên khắp đất nước và khơi lại những vết thương cũ cho gia đình Tori Stafford.
Cô bé 8 tuổi Tori bị bắt cóc, sát hại và hãm hiếp vào năm 2009. Cha của cô bé, ông Rodney Stafford, cho biết việc chuyển nhà tù cho Bernardo đã khiến ông và gia đình trở thành nạn nhân một lần nữa.
“Đó chỉ là một cái tát nữa vào mặt nhiều gia đình Canada hơn,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn bên ngoài ngôi nhà ở Woodstock, Ont., của ông
Giống như Bernardo, những kẻ giết Tori, Michael Rafferty và Terri-Lynne McClintic, đã được chuyển đến các nhà tù an ninh thấp hơn sau khi họ thụ án nhiều năm chung thân vì tội giết người cấp độ một.
Vào năm 2018, McClintic đã được chuyển đến một nhà tù dành cho người bản địa trong một thời gian ngắn ở Saskatchewan. Tuy nhiên, hai tháng sau, cô ta bị đưa đến nhà tù nữ liên bang nhiều tầng sau khi bị phản đối kịch liệt về việc chuyển giao này.
Rafferty ban đầu cũng thụ án trong nhà tù an ninh tối đa ở Port-Cartier, Que., nhưng vào năm 2018, anh ta được chuyển đến nhà tù an ninh trung bình ở La Macaza; cơ sở tương tự mà Bernardo đã được đưa đến gần đây.
“Sau bốn năm rưỡi, và bây giờ chúng ta có thêm hai trường hợp nữa, những trường hợp cực kỳ nổi tiếng, đang trải qua điều giống hệt như gia đình tôi đã trải qua với quyết định hạ thấp an ninh,” Stafford nói.
Bernardo đã lặng lẽ được chuyển từ Nhà tù Millhaven ở Ontario đến Nhà tù La Macaza ở Quebec vào tuần trước, một nhà tù có thể chứa tới 240 tù nhân và được xây dựng theo “mô hình khuôn viên mở”, theo Dịch vụ Cải huấn Canada (CSC). Luật sư của gia đình các nạn nhân của Bernardo đã được thông báo sau khi vụ nhượng giao diễn ra và đưa ra rất ít thông tin về lý do đằng sau vụ chuyển giao.
Luật sư Tim Danson cho biết phản ứng khi ông nói với gia đình các nạn nhân của Bernardo rằng ông ta đã bị chuyển đi: “Tôi thực sự đã đối mặt sự im lặng. Sự im lặng đó là một cú sốc hoàn toàn, hoàn toàn không thể tin được.”
Bernardo bị kết án vào năm 1995 về tội bắt cóc, hãm hiếp và giết Kristen French và Leslie Mahaffy. Bị kết án tù chung thân, anh ta được coi là một tội phạm nguy hiểm và hiện đang thụ án vô thời hạn không có ngày kết thúc.
CSC không đưa ra lời giải thích nào về lý do tại sao Bernardo được chuyển đi, với lý do quyền riêng tư của anh ta.
Danson nói: “Nói về quyền riêng tư của Paul Bernardo như thể quyền riêng tư của anh ta giống như mọi người Canada khác là điều khiến tôi khó chịu,” Danson nói, lặp lại lời kêu gọi thay đổi sâu rộng cách thông tin về tù nhân được truyền đạt tới gia đình nạn nhân.
Đầu năm nay, một tòa phúc thẩm liên bang đã nghe các lập luận do Hiệp hội Cảnh sát Toronto dẫn đầu có thể dẫn đến hồ sơ giam giữ và file âm thanh điều trần tạm tha cho những kẻ giết người bị kết án được công khai. Một quyết định trong trường hợp đó vẫn chưa được thực hiện.
Trước phản ứng dữ dội của công chúng, CSC đã hứa sẽ xem xét lại quyết định dành cho Bernardo. Trong một tuyên bố, cơ quan này cho biết họ “đang trong quá trình thành lập một ủy ban gồm ba người, bao gồm cả đại diện bên ngoài, để tiến hành đánh giá.” Sau khi ủy ban đó được thành lập, quá trình xem xét dự kiến sẽ mất “vài tuần” để hoàn thành.
Khi được hỏi liệu có bất kỳ thay đổi nào sẽ được thực hiện tại CSC hay không, Bộ trưởng An toàn Công cộng Marco Mendicino cho biết ông đang chờ xem xét.
“Tôi nghĩ rằng có một quan điểm rất mạnh mẽ giữa những người Canada rằng quyết định này bất chấp lời giải thích,” ông nói và cho biết thêm rằng ông đã nói chuyện với Ủy viên CSC Anne Kelly. “Tôi đã nói rất rõ ràng rằng quyết định này gây sốc và không thể hiểu nổi và tôi đã nhân cơ hội này để thông báo điều đó với bà ấy.”
Nhưng nhà tội phạm học Anthony Doob nói rằng việc chuyển giao Bernardo, mặc dù không được lòng dân, nhưng không phải là điều “không thể hiểu nổi.”
Doob nói: “Việc tù nhân được chuyển từ mức an ninh tối đa sang mức an ninh trung bình là điều hoàn toàn bình thường. Điều này không liên quan gì đến việc cuối cùng sẽ được thả khỏi trại giam, đó là một điều hoàn toàn riêng biệt. Và tôi sẽ không coi đây là một bước để giải phóng anh ta. Đó là một bước giảm từ mức an ninh cao nhất xuống mức an ninh trung bình thông thường. Tất cả chỉ có vậy thôi.”
Các tù nhân chịu an ninh tối đa thường bị giam ở đó trong hai năm trước khi được chuyển đến một cơ sở giam giữ an ninh trung bình. Bernardo đã được giam giữ an ninh tối đa trong 30 năm.
Doob cũng lưu ý rằng nhiệm vụ của CSC là cải tạo các tù nhân để cuối cùng họ được trả tự do để hòa nhập xã hội. Và trong khi ông hoài nghi về khả năng Bernardo sẽ được trả tự do, ông nói rằng cách tiếp cận của CSC không thay đổi cho dù tội ác hay tội phạm đó có thể đáng trách đến mức nào.
“Bernardo, tôi đoán là, sẽ không bao giờ được phóng thích,” Doob nói. “Nhưng hầu hết các tù nhân sẽ như vậy, và (CSC) có trách nhiệm biến họ thành những người có thể được trả tự do.”
Tuy nhiên, quyết định về Bernardo đã diễn ra trong bí mật, điều mà Danson nói sẽ gây nguy hiểm cho niềm tin của công chúng vào hệ thống tư pháp hình sự.
Danson nói: “Công lý phải được thực thi một cách công khai và minh bạch.”
Không rõ liệu Bernardo có được hưởng các đặc quyền bổ sung khi bị giam giữ tại La Macaza hay không, đây cũng là một điểm gây tranh cãi đối với Danson.
“Có một yếu tố trừng phạt ở đây,” ông nói. “Để thấy anh ta nhận được những lợi ích này và họ thậm chí sẽ không cho chúng ta biết tại sao? Họ không muốn chúng ta biết tiêu chí của họ.”
Stafford cũng muốn minh bạch hơn về việc giam giữ những kẻ giết con gái mình, đặc biệt là khi họ đủ điều kiện để được tạm tha.
Ông biết có khả năng một ngày nào đó một hoặc cả hai sẽ được trả tự do, nhưng cho đến lúc đó, ông nói rằng gia đình nạn nhân xứng đáng được tôn trọng hơn.
“Các gia đình nạn nhân, chúng tôi không có bất kỳ quyền nào,” Stafford nói. “Họ đã bị loại.”
© 2023 CTV National News Correspondent
Bản tiếng Việt của The Canada Life