Canada sẽ thắt chặt giám sát các khoản đầu tư nước ngoài vào trí tuệ nhân tạo, điện toán lượng tử và công nghệ vũ trụ khi chính phủ mở rộng quyền lực để trì hoãn và ngăn chặn các thỏa thuận vì lý do an ninh quốc gia.

Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg, Bộ trưởng Công nghiệp Francois-Philippe Champagne cho biết các công ty không phải của Canada sẽ phải đưa ra cảnh báo trước cho chính phủ trước khi họ đầu tư hoặc mua lại các doanh nghiệp Canada trong các lĩnh vực công nghệ quan trọng đó. Ông cho biết, các quy định cứng rắn hơn cũng sẽ được áp dụng đối với hoạt động đầu tư vào các khoáng sản quan trọng và có thể là các lĩnh vực khác.

Ý tưởng là giúp chính phủ có thời gian tiến hành đánh giá an ninh quốc gia trước khi bất kỳ giao dịch nào đi quá xa. Champagne cho biết, người mua hoặc nhà đầu tư tiềm năng có thể bị hạn chế quyền truy cập vào dữ liệu người dùng hoặc tài sản khác của công ty mục tiêu trong khi cuộc điều tra đang diễn ra.

Đây là lần đầu tiên ông vạch ra một số ngành và công nghệ sẽ phải tuân theo các quy định tăng cường gắn liền với Đạo luật Đầu tư Canada, một trong những luật chính điều chỉnh đầu tư nước ngoài vào nước này và gần đây đã được sửa đổi.

Canada có truyền thống mở cửa cho các công ty nước ngoài thực hiện việc mua lại, một chính sách cho phép các công ty lớn trên toàn cầu mua lại các công ty khai thác mỏ và kim loại, năng lượng và sản phẩm tiêu dùng lớn ở Canada trong những năm trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Tâm lý  bắt đầu thay đổi sau cuộc khủng hoảng, khi chính phủ chặn nỗ lực mua lại một công ty khai thác kali khổng lồ của Tập đoàn BHP và đặt ra các hạn chế đối với dòng vốn Trung Quốc vào ngành dầu mỏ. Trong những năm gần đây, khi Mỹ bắt đầu thực hiện các biện pháp rộng hơn để chống lại ảnh hưởng và vốn của Trung Quốc, Canada cũng làm theo.

Đầu tháng này, chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau đã tuyên bố thắt chặt các quy định về đầu tư nước ngoài vào ngành công nghiệp trò chơi điện tử và các phương tiện truyền thông tương tác khác, với lý do “các tác nhân thù địch được nhà nước tài trợ hoặc chịu ảnh hưởng của nhà nước” sử dụng trò chơi để truyền bá thông tin sai lệch. Champagne từ chối đi vào chi tiết với lý do lo ngại về an ninh quốc gia, nhưng cho biết chính phủ đã nhận thấy một mô hình đáng lo ngại.

Champagne cho biết: “Chúng tôi nhận thấy một loạt các thương vụ mua lại trong lĩnh vực đó nên khiến chúng tôi phải tạm dừng.” Ông nói, chính phủ không chỉ lo ngại về nội dung trò chơi điện tử mà còn về quyền truy cập vào dữ liệu người dùng.

Khoáng sản quan trọng

Champagne cho biết thêm, trong tương lai, các ngành công nghiệp khác có thể được thêm vào danh sách các lĩnh vực phải chịu sự đánh giá tiếp quản khó khăn hơn. Ông nói: “Bạn muốn để lại khả năng linh hoạt hơn và thích ứng với thực tế của thị trường.”

Chính phủ cũng đang thực hiện các bước để ngăn chặn một số công ty nước ngoài nắm quyền kiểm soát các nhà sản xuất khoáng sản quan trọng của Canada. Vào năm 2022, Canada đã ra lệnh cho ba doanh nghiệp Trung Quốc thoái vốn khỏi bộ ba nhà sản xuất lithium nhỏ.

Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc vẫn tiếp tục đầu tư vào các công ty khai thác nhỏ của Canada và đại sứ Trung Quốc tại Canada gần đây đã nói với Bloomberg rằng đất nước của ông có ý định tiếp tục kinh doanh trong ngành này.

Một số nhà khai thác đã lên tiếng phản đối việc Canada đàn áp đầu tư của Trung Quốc, cho rằng các giới hạn sẽ khiến việc sản xuất kim loại cần thiết để sản xuất pin xe điện trở nên khó khăn hơn và hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu.

Khi được hỏi về những lo ngại đó, Champagne cho biết ông coi Mỹ, Đức, Nhật Bản và Hàn Quốc là những nguồn đầu tư quan trọng và chỉ ra các thỏa thuận hợp tác khoáng sản quan trọng mà chính phủ của ông đã ký với các nước này.

“Tôi thường nói công việc của tôi là xây cầu. Tôi gần giống như dịch vụ hướng dẫn khách của các nhà đầu tư vậy”, ông nói. “Tôi nghĩ nguồn vốn là ở đó. Điều chúng ta cần làm là liên kết chiến lược.” Ông cho biết ông thường xuyên nhận các cuộc điện thoại từ các công ty cổ phần tư nhân của Mỹ.

Champagne lưu ý rằng một số công ty khai thác đang làm việc trực tiếp với các nhà sản xuất trong các liên minh giúp cung cấp vốn cho các dự án khai thác tài nguyên. Ví dụ, General Motors Co. và Panasonic Holdings Corp., gần đây đã công bố một thỏa thuận mua vật liệu pin cho xe điện từ Nouveau Monde Graphite Inc. của Quebec và sẽ đầu tư vào công ty khai thác Canada.

Mặc dù vậy, Champagne thừa nhận chính phủ còn nhiều việc phải làm trong việc kết nối các cơ hội với các nhà đầu tư. Ông nói: “Chúng tôi cần phải làm tốt hơn nữa.”

© 2024 Bloomberg News

BẢN TIẾNG VIỆT CỦA THE CANADA LIFE