Các nhà kinh tế dự đoán người dân Canada có thể chứng kiến một đợt tăng lãi suất khác vào tuần tới và nói rằng những chủ nhà vốn đã dễ bị tổn thương về tài chính sẽ gặp khó khăn hơn trong việc thanh toán thế chấp.
Robert Hogue, trợ lý kinh tế trưởng tại Ngân hàng Hoàng gia Canada (RCB), nói với CTVNews.ca hôm thứ Năm rằng ông dự đoán việc tăng 25 điểm cơ bản sẽ được Ngân hàng Trung ương Canada công bố vào ngày 12 tháng 7.
Moshe Lander, giảng viên cao cấp về kinh tế tại Đại học Concordia ở Montreal, nói với CTVNews.ca hôm thứ Năm rằng một đợt gia tăng lãi suất nữa “không phải tin tốt cho những người đi vay dưới bất kỳ hình thức nào,” từ những người trong thị trường nhà ở cho đến những người có nợ cá nhân từ các khoản vay sinh viên, chẳng hạn .
Lander cho biết, đợt tăng này có nghĩa là một số chủ nhà sẽ không thể tài trợ cho khoản thế chấp của họ.
Ông nói: “Lãi suất đã tăng quá nhiều, quá nhanh. Nhưng thu nhập của chúng ta không tăng theo tốc độ đó. Vì vậy, ngày càng nhiều thu nhập khả dụng sẽ phải dùng để trả lãi cho khoản nợ của chúng ta, chứ đừng nói đếnbản thân khoản nợ.”
Ngân hàng đã tăng lãi suất cơ bản tám lần trong vòng chưa đầy một năm và đây sẽ là lần tăng thứ ba trong năm 2023, khiến việc vay tiền trở nên đắt đỏ hơn.
Lander cho biết, việc tăng lãi suất 25 điểm cơ bản sẽ đưa lãi suất qua đêm lên 5% và lãi suất cơ bản lên 7,2%, mức cao nhất trong khoảng 30 năm.
ĐIỀU NÀY CÓ Ý NGHĨA GÌ ĐỐI VỚI CHỦ NHÀ?
Nếu ngân hàng trung ương thông báo tăng 25 điểm cơ bản, chủ nhà sẽ trả nhiều tiền hơn cho khoản thế chấp của họ. Hogue cho biết những chủ nhà có thế chấp có lãi suất thay đổi sẽ thấy một sự gia tăng đáng kể và ngay lập tức.
Theo công cụ tính toán thế chấp của Ratehub.ca, một chủ nhà đã đặt cọc 10% cho một ngôi nhà có giá khoảng 729.000 đô la, với lãi suất biến động 5 năm là 5,80% trong 25 năm sẽ trả thêm 100 đô la mỗi tháng cho khoản thanh toán thế chấp. Giá trung bình của một ngôi nhà ở Canada vào tháng 5 năm 2023 là 729.044 đô la.
Ngược lại, những người có thế chấp với lãi suất cố định sẽ thấy sự gia tăng khoản thanh toán khi thời hạn thế chấp của họ hết hạn.
Vì không phải thời hạn thế chấp của mọi người đều hết hạn cùng một lúc, Hogue dự đoán việc tăng lãi suất này “có thể có độ trễ lâu hơn một chút về mặt truyền dẫn chính sách tiền tệ đó tới các hộ gia đình.”
James Laird, đồng giám đốc điều hành của Ratehub.ca, khuyên mọi người mua nhà nên “được chấp thuận trước để giữ mức giá cố định hiện nay trong tối đa 120 ngày,” theo một email gửi tới CTVNews.ca hôm thứ Năm.
“Tốt nhất là lên kế hoạch cho việc tăng lãi suất 25 điểm cơ bản và hài lòng nếu họ giữ nguyên,” email viết.
Laird, đồng thời là chủ tịch của công ty cho vay thế chấp CanWise, cho biết những chủ nhà hiện tại có khoản thế chấp sắp được gia hạn trong năm tới nên tìm kiếm mức lãi suất với một công ty cho vay mới.
Bằng cách này, nếu lãi suất tăng tiếp tục tăng, chủ sở hữu có thể thử kết thúc khoản thế chấp hiện tại và “chuyển sang người cho vay mới đó trước khi lãi suất cố định của bạn hết hạn để khóa ở mức lãi suất thấp hơn.”
HÀNH ĐỘNG CÂN BẰNG
Trong khi mức tăng vẫn chưa được xác nhận, Lander cho biết việc điều chỉnh diễn ra khi Ngân hàng Trung ương Canada đặt mục tiêu cân bằng tăng trưởng kinh tế với áp lực từ lạm phát.
Trong thông cáo báo chí vào tháng trước, ngân hàng trung ương đã viết, “về tổng thể, nhu cầu dư thừa trong nền kinh tế có vẻ dai dẳng hơn dự đoán.”
Hogue giải thích việc tăng lãi suất nhằm mục đích “hạ nhiệt” nhu cầu từ thị trường, có thể xuất phát từ cả hộ gia đình và doanh nghiệp, đồng thời cân bằng với năng lực sản xuất.
Ông nói: “Khi bạn có nhiều nhu cầu hơn khả năng sản xuất của mình, điều đó sẽ gây áp lực tăng giá, về cơ bản đó chính là lạm phát.”
Cơ quan Thống kê Canada báo cáo tỷ lệ lạm phát hàng năm đã giảm xuống còn 3,4% trong tháng 5 từ mức 4,4% trong tháng 4, phần lớn là do giá xăng giảm so với một năm trước.
Đó là mức lạm phát thấp nhất kể từ tháng 6 năm 2021.
Cuối cùng, nhiệm vụ chính sách của ngân hàng trung ương là duy trì lạm phát ở mức hoặc gần 2%, và việc tăng lãi suất là một cách để giảm nhu cầu sản xuất, giảm lạm phát và đạt được mục tiêu đó, Hogue nói.
Lander cho biết lạm phát là "đáng sợ, khó hiểu và thực sự có thể gây bất ổn nền kinh tế một cách nhanh chóng."
Đó là lý do tại sao mức tăng không phải để “trừng phạt” các chủ nhà, “chỉ đơn thuần là để đảm bảo rằng vị thần (lạm phát) khủng khiếp đó sẽ không chui ra khỏi chai một lần nữa,” Lander nói.
© 2023 CTVNews.ca
Bản tiếng Việt của The Canada Life